نسخه چاپي

آموزشی, اخبار                                                                                                                                                          سه شنبه ٢٩ آبان ١٤٠٣

آموزش، ورزش جوانمردانه و بدون دوپینگ -018

کافئین چیست؟

به گزارش ایران نادو به نقل از آژانس مبارزه با دوپینگ آمریکا، کافئین (1،3،7تری متیل گزانتین) یک ترکیب شیمیایی است که به طور طبیعی در بسیاری از گیاهان مانند قهوه، چای، برگ‌های یرباماته، دانه کولا، گوارانا و کاکائو یافت می‌شود.

کافئین محرکی است که سطح هوشیاری را افزایش می دهد، تمرکز را بهبود بخشیده و موجب افزایش ضربان قلب و دمای بدن می شود. علاوه بر قهوه و چای، کافئین در شکلات نیز یافت می‌شود. گاهی اوقات به مواد خوراکی مختلفی مانند: نعناع های تنفسی، آدامس، گوشت گاو، تخمه آفتابگردان یا سایر محصولات انرژی‌زا مانند نوشیدنی‌های انرژی‌زا و مکمل‌های قبل از تمرین اضافه می‌شود.

آیا کافئین در ورزش ممنوع است؟

خیر، کافئین در ورزش هایی که توسط آژانس جهانی ضد دوپینگ (WADA) اداره می شود مجاز است، اما در حال حاضر در فهرست مانیتورینگ WADA قرار دارد که به این معنی است که ممنوع نیست، ولی WADA آن را در صورت تبدیل شدن به یک موضوع مبارزه با دوپینگ در آینده زیر نظر دارد. لازم به ذکر است کافئین جزء مکملهای گروه A می باشد که مصرف ورزشی ان مجاز بوده و شواهد علمی مبنی بر بهبود کارایی ورزشی ورزشکار وجود دارد.

آیا کافئین کاربردهای پزشکی دارد؟

بله، داروهایی وجود دارند که حاوی کافئین هستند، مانند: مسکن‌های خاص (آسپرین و استامینوفن) و ماده‌ای به نام ارگوتامین برای درمان سردردهای میگرنی یا سردردهایی که پس از جراحی استفاده می‌شوند. همچنین برای درمان آپنه نوزادی که یک مشکل تنفسی رایج در نوزادان نارس می باشد، نیز استفاده می شود. قرص های کافئین بدون نسخه نیز برای مقابله موقت با خواب آلودگی در دسترس هستند.

خطرات مصرف کافئین چیست؟

طیف وسیعی از عوارض جانبی مصرف کافئین از جمله: بی خوابی، بیش فعالی، اضطراب، حالت تهوع، بی اشتهایی، سردرد، لرزش یا سرگیجه گزارش شده است. با توجه به تعداد غذاها، نوشیدنی ها و مکمل های حاوی کافئین، مصرف بیش از حد آن ممکن است علائمی همچون: تحریک پذیری، مشکلات خلقی، افزایش سطح هورمون استرس و مشکل در خواب را به وجود آورد. مصرف بیش از حد طولانی مدت می تواند منجر به خستگی، تغییرات خلقی و مشکلات تمرکز شود. اما اگر مصرف آن خیلی فراتر از حد مجاز شود و به اصطلاح مسمومیت شدید کافئین ایجاد کند، می تواند منجر به ایست قلبی شود.

آیا مصرف نوشیدنی های انرژی زا و مکمل های قبل از تمرین حاوی کافئین برای ورزشکاران بی خطر است؟

اگرچه خود کافئین ممنوع نیست، اما نوشیدنی های انرژی زا برای هیچ ورزشکاری توصیه نمی شود و می تواند به ویژه برای ورزشکاران جوان مضر باشد. اکثر بزرگسالان می توانند با خیال راحت 400 میلی گرم در روز کافئین مصرف کنند، اما آکادمی اطفال آمریکا هیچ سطح ایمنی کافئین را برای جوانان یا نوجوانان اعلام نکرده است.

مکمل های غذایی که خود را به عنوان محصولات قبل از تمرین یا کاهش وزن تبلیغ می کنند، اغلب حاوی مقادیر زیادی کافئین و احتمالا محرک های دیگر هستند. تمام مکمل های غذایی با خطر ذاتی آلودگی به مواد افزایش دهنده عملکرد همراه هستند. اگرچه مصرف کافئین در ورزش ممنوع نیست اما احتمال این خطر وجود دارد که یک محصول قبل از تمرین یا کاهش وزن حاوی سایر محرک های ممنوعه (علاوه بر کافئین) باشد. اگر ورزشکاران علیرغم خطرات شناخته شده استفاده از مکمل های غذایی را انتخاب کنند، ایران نادو توصیه می کند فقط از مکمل های تایید شده و زیر نظر متخصص مروبوطه استفاده نمایند.

آیا مصرف کافئین نیازمند دریافت معافیت استفاده درمانی (TUE)است ؟

خیر، از آنجایی که کافئین ممنوع نیست، برای استفاده از کافئین نیازی به TUE نیست.

 منبع آژانس مبارزه با دوپینگ آمریکا - 2024

پی نوشت :

یرباماته: یک دمنوش گیاهی است که از برگ‌ها و شاخه‌های یک درخت با نام علمی Ilex paraguariensis تهیه می‌شود. این گیاه بومی آمریکای جنوبی است و سرخپوستان گوارانی اولین کسانی بودند که از آن استفاده کردند.

دانه کولا: دانه خشک کولا از نظر محرک بودن قوی تر از قهوه و چای می باشد و این خاصیت به علت وجود کافئین است که در حدود 2 درصد در دانه وجود دارد. آلکالوئیدهای دیگر  دانه کولای تازه نظیر کولاتین و کولاتئین روی سیستم ماهیچه ها اثر می گذارند. تحقیقات جدید علمی کولا را به عنوان ماده ضد ناتوانی موثر و ضد از دست رفتگی قوا طرف توجه قرار می دهد.

گوارانا: این گیاه حاوی کافئین است، به همین دلیل باعث افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی می‌شود. گوارانا حاوی مقدار زیادی کافئین بوده که محرک و تقویت کننده قوای جنسی می‌باشد. مکمل های حاوی گوارانا قانونی بوده و در ورزشکاران بسیار قابل قبول است.